Đau lưng là một trong những vấn đề xương khớp phổ biến ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Nó có thể từ một cơn đau âm ỉ, liên tục đến một cơn đau đột ngột, mãnh liệt. Vậy đau lưng bắt nguồn từ đâu và biểu hiện như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp về các nguyên nhân gây đau lưng phổ biến.
Cấu trúc xương ở lưng
Có nhiều kết cấu khác nhau trong giải phẫu cấu trúc xương của lưng cùng hoạt động để hỗ trợ cơ thể. Một trong những cấu trúc này nếu có bất kỳ vấn đề nào có thể gây ra đau lưng.
Có bốn vùng của cột sống:
- Cột sống cổ
- Cột sống ngực
- Cột sống thắt lưng
- Xương cụt và xương cùng
Các bộ phận của cột sống và lưng bao gồm:
- Đốt sống – các xương nhỏ xếp chồng lên nhau, có tác dụng bảo vệ tủy sống.
- Tủy sống – nhóm dây thần kinh dài chạy xuống lưng qua một ống ở đốt sống.
- Đĩa đệm – các tấm đệm giữa các đốt sống hoạt động giống như bộ giảm xóc và đệm cho cột sống.
- Dây chằng – các dải ngắn gồm các mô dẻo dai để giữ các đốt sống cố định.
- Gân – dây mô kết nối cơ với xương.
- Cơ – một bó các sợi năng động hỗ trợ cột sống và phần trên cơ thể di chuyển.
Nguyên nhân gây đau lưng
Đau thắt lưng thường do thoái hóa cột sống và chấn thương. Các tình trạng thường liên quan đến đau lưng bao gồm:
Căng cơ hoặc dây chằng. Nâng vật nặng lặp đi lặp lại hoặc chuyển động bất ngờ đột ngột có thể làm căng cơ lưng và dây chằng cột sống. Nếu bạn đang ở trong tình trạng thể chất kém, việc tạo áp lực lên lưng liên tục có thể gây ra tình trạng co thắt cơ gây đau đớn.
Đĩa đệm phồng hoặc vỡ. Đĩa đệm đóng vai trò như phần đệm giảm xóc giữa các xương (đốt sống) trong cột sống. Phần vật liệu mềm bên trong đĩa đệm có thể phồng lên hoặc vỡ ra và đè lên dây thần kinh. Bệnh đĩa đệm thường được phát hiện tình cờ khi bạn chụp X-quang cột sống vì một số lý do khác.
Viêm khớp. Viêm xương khớp có thể ảnh hưởng đến lưng dưới. Trong một số trường hợp, viêm khớp ở cột sống có thể dẫn đến thu hẹp không gian xung quanh tủy sống, một tình trạng được gọi là hẹp ống sống.
Bệnh loãng xương. Các đốt sống ở cột sống có thể bị gãy gây đau đớn nếu xương trở nên xốp và giòn hơn.
Tư thế ngồi. Việc áp dụng tư thế ngồi không thoải mái trong thời gian dài có thể dẫn đến các vấn đề về lưng và vai tăng lên theo thời gian. Đau lưng cũng có thể do một số hoạt động nặng hàng ngày hoặc tư thế đi, ngồi hay nằm sai.
Các nguyên nhân gây đau lưng khác
Một số vấn đề sức khoẻ khác có thể dẫn đến đau lưng.
Hội chứng chùm đuôi ngựa: Là một bó rễ thần kinh cột sống phát sinh từ đầu dưới của tủy sống. Các triệu chứng bao gồm đau âm ỉ ở lưng dưới và mông trên, cũng như tê ở mông, cơ quan sinh dục và đùi. Đôi khi có rối loạn chức năng ruột và bàng quang.
Ung thư cột sống: Một khối u trên cột sống có thể đè lên dây thần kinh, dẫn đến đau lưng.
Nhiễm trùng cột sống: Vùng lưng bị đau, nóng có thể là do cột sống bị nhiễm trùng.
Các bệnh nhiễm trùng khác: Bệnh viêm vùng chậu, bàng quang hoặc nhiễm trùng thận cũng có thể dẫn đến đau lưng.
Rối loạn giấc ngủ: Những người bị rối loạn giấc ngủ có nhiều khả năng bị đau lưng hơn so với những người khác.
Bệnh zona: Tình trạng nhiễm trùng có thể ảnh hưởng đến các dây thần kinh có thể dẫn đến đau lưng. Điều này phụ thuộc vào dây thần kinh nào bị ảnh hưởng.
Các yếu tố rủi ro
Bất cứ ai cũng có thể bị đau lưng, ngay cả trẻ em và thanh thiếu niên. Những yếu tố này có thể khiến bạn có nguy cơ bị đau lưng cao hơn:
Tuổi tác. Đau lưng phổ biến hơn khi bạn già đi, bắt đầu vào khoảng 30 hoặc 40 tuổi.
Không vận động, các cơ yếu, không được sử dụng ở lưng và bụng của bạn có thể dẫn đến đau lưng.
Cân nặng quá mức. Trọng lượng cơ thể dư thừa gây thêm căng thẳng cho lưng của bạn.
Bệnh tật. Một số loại viêm khớp và ung thư có thể góp phần gây ra đau lưng.
Nâng đồ vật không đúng cách. Dùng lưng thay vì dùng chân có thể dẫn đến đau lưng.
Điều kiện tâm lý. Những người dễ bị trầm cảm và lo lắng có nguy cơ bị đau lưng cao hơn.
Hút thuốc lá. Những người hút thuốc lá có tỷ lệ đau lưng tăng lên. Điều này có thể xảy ra vì hút thuốc khiến ho nhiều hơn, có thể dẫn đến thoát vị đĩa đệm. Hút thuốc cũng có thể làm giảm lưu lượng máu đến cột sống và làm tăng nguy cơ loãng xương.
Triệu chứng của bệnh đau lưng
Triệu chứng chính của đau lưng là cảm giác đau nhức ở bất kỳ vị trí nào ở lưng, đôi khi lan xuống mông và chân.
Một số vấn đề về lưng có thể gây đau ở các bộ phận khác của cơ thể, tùy thuộc vào các dây thần kinh bị ảnh hưởng.
Cơn đau thường biến mất mà không cần điều trị, nhưng nếu nó xảy ra với bất kỳ triệu chứng nào sau đây thì nên đến gặp bác sĩ:
- Giảm cân
- Sốt
- Viêm hoặc sưng trên lưng
- Đau lưng dai dẳng, nằm hoặc nghỉ ngơi không đỡ
- Đau đớn lan xuống chân
- Đau lan đến dưới đầu gối
- Một chấn thương gần lưng hoặc lưng bị tác động mạnh
- Tiểu không tự chủ
- Khó đi tiểu
- Tê quanh bộ phận sinh dục, hậu môn, mông
Phòng ngừa
Bạn có thể tránh đau lưng hoặc ngăn chặn sự tái phát của nó bằng cách cải thiện tình trạng thể chất và hoạt động thích hợp.
Để giữ cho lưng của bạn khỏe mạnh:
Tập thể dục. Các hoạt động aerobic tác động thấp thường xuyên – những hoạt động không gây căng thẳng lưng – có thể tăng sức mạnh và độ bền ở lưng và cho phép cơ bắp của bạn hoạt động tốt hơn. Đi bộ và bơi lội là những lựa chọn tốt.
Xây dựng sức mạnh cơ bắp và sự linh hoạt. Các bài tập cơ bụng và cơ lưng, giúp tăng cường sức mạnh cơ lõi của bạn, giúp điều kiện các cơ này để chúng hoạt động cùng nhau giống như một chiếc áo nịt ngực tự nhiên cho lưng của bạn.
Duy trì cân nặng hợp lý. Thừa cân làm căng cơ lưng.
Từ bỏ hút thuốc. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ đau thắt lưng.
Tránh các động tác vặn hoặc căng lưng. Sử dụng cơ thể của bạn đúng cách:
Ngồi đúng tư thế. Chọn một chiếc ghế có hỗ trợ tốt cho lưng dưới, có tay vịn và đế xoay. Đặt một chiếc gối hoặc khăn cuộn dưới lưng để duy trì đường cong bình thường của lưng. Giữ đầu gối và hông của bạn ngang bằng ổn định. Thay đổi vị trí của bạn thường xuyên, ít nhất nửa giờ một lần.
Tổng kết
Đau lưng là một căn bệnh phổ biến, và càng lớn tuổi, bạn càng có nhiều khả năng gặp phải căn bệnh này. Đối với một tỷ lệ nhỏ, đau lưng có thể trở thành mãn tính. Hiểu rõ nguyên nhân và triệu chứng đề được chẩn đoán và điều trị bệnh kịp thời.
